Chronische stress

Wat een druilerige dag vandaag. Ofwel, mooi weer om achter de computer te zitten en interessante informatie voor mijn cursisten uit te schrijven. Leuk te zien dat er interesse is voor de cursus ‘Vermoeidheid, stress en burn-out’ van 2 mei aanstaande. En dom van mij om het in de vakantietijd te plannen. Laat ik het maar op een beginnersfoutje houden. Ik heb van meerdere mensen het bericht terug ontvangen dat ze mee wilden doen, maar niet kunnen omdat ze er dan even tussenuit zijn. Laat het even weten als je graag mee had willen doen met voorgenoemde cursus. Dan ontvang je automatisch bericht als er een volgende van start gaat en ben ook jij verzekerd van een plekje.

 

Op dit moment ben ik bezig met uitschrijven van het onderdeel ‘De relatie tussen stress, verhoogde cortisol waarden en het ontstaan van overgewicht en ziekten’.

Misschien heb je weleens gehoord dat stress je dik of ziek kan maken. En ja dat is zo, en ja het komt helaas vaak voor tegenwoordig. Ik zie in mijn praktijk en omgeving dat het mensen enorm onzeker kan maken wanneer ze met klachten rondlopen, maar er geen enkele oorzaak gevonden wordt. Ze beginnen zich letterlijk af te vragen of ze gek zijn en zich alles inbeelden. Heel vervelend om te zien wat dit met iemands gevoel van eigenwaarde kan doen.

 

Ze zijn door de huisarts onderzocht, meestal bij meerdere specialisten geweest, maar wát er ook onderzocht wordt er zijn geen grote afwijkingen te vinden die de problemen veroorzaken. Wanneer ik ze vraag of stress een veroorzaker kan zijn van de problemen, wordt er vaak aan stress door een drukke baan of relatieproblemen gedacht. Maar lieve mensen, er zijn zoveel meer voorbeelden van stress te bedenken die ervoor zorgen dat de hele hormonale huishouding in je lichaam ontregelt raakt. Hierdoor raak jij je aansturing kwijt.

 

In dit geval zijn er bij reguliere onderzoeken anatomisch gezien vaak geen afwijkingen te zien. Je gaat naar huis met dezelfde klachten als voorheen, maar er is geen oplossing voor de toekomst. Als dat geen stress is!  In de natuurgeneeskunde worden er aanvullende onderzoeksmethoden ingezet om bijvoorbeeld de balans in je hormonen of neurotransmitters te meten. In geval van chronische stress zie je bijvoorbeeld vaak verhoogde cortisolwaarden en verlaagde DHEA waarden. Onderneem je geen actie voor herstel zie je op een later moment ook een ontregeling in je progesteron, testosteron en estradiol huishouding. Deze hormonen hebben stuk voor stuk belangrijke functies in je lichaam. Buiten het feit dat je hormonale- en zenuwstelsel ontregelt raakt, pleegt je lichaam roofbouw aan vitaminen en mineralen waardoor opbouw en herstelprocessen onvoldoende uitgevoerd kunnen worden. Je komt van het ene in het andere probleem. Vooral omega-3 vetzuren, de B-vitaminen, vitamine C en magnesium zijn daarbij een aandachtspunt.

 

De symptomen die bij chronische stress horen zijn:

 

Lichamelijke klachten

• chronische vermoeidheid
• slaapstoornissen
• Overgewicht, vooral een vergrote buikomvang
• minder zin in seks
• snelle hartslag en/of onregelmatige hartslag
• hoge bloeddruk, hartkloppingen, pijn op de borst
• vermoeide ogen, dubbelzien, een wazig zicht en andere oogklachten
• maag- en darmstoornissen
• misselijkheid, duizeligheid
• hoofdpijn, spierpijn (vooral nek, schouder en rug)
• pijntjes en kwaaltjes
• auto-immuunziekten
• allergische aandoeningen
• toename ademfrequentie en afname ademdiepte
• toename spierspanning en spierpijnen
• toename adrenaline en cortisolproductie
• verlaging DHEA hormoon
• onbalans serotonine, dopamine, endorfine, testosteron, oestrogeen
• verminderde vruchtbaarheid
• premenstrueel syndroom
• versnelde veroudering
• problemen met huid, haar en nagels

 

Psychische en emotionele signalen

• rusteloosheid, gejaagdheid, gespannenheid
• constant gevoel van nervositeit
• snel geëmotioneerd, geïrriteerd zijn
• een gevoel van machteloosheid
• somberheid, depressie, lusteloosheid
• vergeetachtigheid
• faalangst en onzekerheid
• weinig zelfrespect
• denk- en concentratiestoornissen
• overzicht kwijt raken

 

Gedragsmatige uitingen

• uitbarstingen van agressie
• rusteloos gedrag
• paniekreacties
• vluchten en vermijden
• piekeren of malen
• slecht slapen, ‘s morgens niet uitgerust zijn
• isoleren van anderen/zich terugtrekken
• veranderingen in productiviteit (bv. op het werk)
• veel klagen, verwijten en zuchten
• verbittering en cynisme
• te veel eten
• enorme trek in zoete of zoute voedingsmiddelen
• alcohol, roken of medicijngebruik
• sterk perfectionisme
• nergens meer van kunnen genieten

 

Tijdens de cursus ‘Vermoeidheid, stress en burn-out’ leer je waarom deze problemen ontstaan en vooral wat je kunt doen om de natuurlijke balans te herstellen zodat jij je weer goed kunt voelen.

 

Maar wat is stress?

Veel onderzoeken naar stress maken een verschil tussen acute stress waaraan je vroeger voornamelijk blootgesteld werd (veroorzaakt door korte termijn of acute stressfactoren) en chronische stress waarmee je tegenwoordig over het algemeen in aanraking komt (veroorzaakt door lange termijn of herhaaldelijke stressfactoren). Daarnaast kennen wij mensen niet alleen fysieke stressfactoren maar ook psychologische, mentale, sociale en emotionele.

 

Sommige daarvan zijn heel concreet en werkelijk, zoals het betalen van je maandelijkse hypotheek, jeugdtrauma’s die nog niet opgelost zijn, telkens weer in de file staan, de stijgende energiekosten, het etentje bij je schoonmoeder waar je geen zin in hebt, een zeurende buurman en ga zo maar door. Zelfs de stress die jouw moeder tijdens haar zwangerschap had speelt mee in de instelling van jouw huidige stressniveau.

 

Er zijn ook stressoren die puur ingebeeld zijn zoals de stressvolle ervaringen die je mogelijkerwijs zou kunnen hebben met je baas, je collega’s, je kinderen of wie dan ook. Ook onzeker zijn over je figuur of op een andere manier minderwaardig over jezelf denken. Kortom, malende gedachten over situaties waar je meestal geen invloed op hebt of die er niet zijn. Het lastige daarbij is dat je hersenen stress door negatieve gedachten niet kan onderscheiden van stress veroorzaakt door een levensbedreigende omstandigheid. Het veroorzaakt dezelfde destructieve lichamelijke en mentale stressreactie. Dit is iets waar veel mensen zich niet bewust van zijn. Als ik dit uitleg aan mensen blijkt er vaak wel degelijk sprake te zijn van een chronische stressbelasting.

 

Voorbeelden van gezondheidsproblemen die vaak ontstaan door chronische stress:

• overgewicht, vergrote middelomtrek, obesitas
• verstoorde bloedsuikerspiegel (insuline resistentie en diabetes type 2)
• verstoorde cholesterol waarden
• verstoorde tryglyceriden waarden
• verhoogde bloeddruk
• vermoeidheid
• slaapstoornissen
• verlaagd libido
• onvruchtbaarheid
• problemen met je immuunsysteem
• hart- en vaatziekten
• mentale problemen
• vergeetachtigheid, concentratieproblemen
• spijsverteringsproblemen
• spieratrofie
• osteoporose

 

Zodra er gewerkt wordt aan de oorzaak van je klachten komen je hormonen en neurotransmitters, beide nodig voor de aansturing van je lichaam, weer in balans. Je ziet het gewichtsniveau vaak vanzelf herstellen en met behulp van de juiste voeding, ontspanningsoefeningen, beweging en supplementen kan het lichaam zich vaak in een paar maanden tijd volledig herstellen. Ook wanneer de problemen al lange tijd zijn opgestapeld en er sprake is van een burn-out kunnen leefstijlveranderingen helpen het herstelproces te versnellen. Het allerbelangrijkste bij stress is dat de gehele stresscyclus afgemaakt wordt. Zie afbeelding hieronder:

 

Chronische stress ontstaat onder meer door het regelmatig niet uitvoeren van de gehele stresscyclus. Dat betekent dat je na een stressreactie niet kunt gaan genieten van de beloning en de welverdiende rust die je lichaam nodig heeft om te herstellen. Hierdoor worden er geen geluk stofjes zoals o.a. dopamine, serotonine en endorfine vrijgemaakt. Ook vindt er geen evaluatie plaats waardoor je weer makkelijk de kans loopt op een nieuwe stresssituatie, waarbij je weer de stresscyclus niet afmaakt en zo stapelen de resultaten van een stressreactie zich keer op keer op.  Het uiteindelijke gevolg is een volledige aanslag op je lichamelijke en mentale conditie, bij ons ook wel bekend als een burn-out.

 

Meld je aan voor de cursus ‘Vermoeidheid, stress en burn-out’ en leer wat nodig is om je weer goed kunt voelen